info@canecorsoturkey.org

Köpekler İçin Yağda Çözünebilen Vitaminler ve Önemi

Köpekler İçin Yağda Çözünebilen Vitaminler ve Önemi

 

A, D, E ve K vitaminleri yağda çözünebilen vitaminlerdir. Bu vitaminler, diyet yapları ile aynı mekanizma kullanılarak sindirilirler ve emilirler. Metabolitler safra yoluyla dışkı ile atılırlar.

Yağda çözünebilen vitaminler vücutta depolanırlar (Karaciğer gibi). Yani, toksisite mümkündür.

A ve D vitaminleri için maksimum öneriler sunulur.

Vitaminler biz çok farklı birim ile ölçülürler. IU, mcg ve mg en çok kullanılanlardır. Bir vitaminin kesin IU birimi ile ölçümü vitaminden vitamine değişir.

 

A VİTAMİNİ

Retinol (Biyolojik olarak en aktif), retinal, retinil esterleri; retinoik asit

Karaciğerdeki hayvan kaynaklı A  vitamini önceden oluşturulmuştur. Retinol gibi.

Kaynaklar:

Balık karaciğer yağları

Yumurta sarısı

Hayvanların karaciğerleri

Fakat kaynakta A vitamini eksik bir beslenme var ise bunu söylemek doğru değildir.

 

Vücuttaki Temel Görevleri:

Görme

Diş ve kemik büyümesi

Üreme

Epitel (deri) dokunun onarımı

*Deri; midedeki mukoza zarı ve solunum sistemi

Bağışıklık fonksiyonu

Hücrelerin çoğalması ve farklılaşması

Öncülleri:

A vitaminine metabolize edilebilirler.

Bitki karotenoidleri

Beta karoten (Köpekler kullanabilir.)

Beta karotenin düşük toksisiteye sahip olduğu düşünülür.

Beta karoten en fazla aşağıdakilerde bulunur:

Havuç

Bal kabağı

Tatlı patates

Hemen hemen tüm karotenler bağırsakta ayrışabilirler.

Eksikliğinde görülen belirtiler:

Büyüme bozukluğu

Üremede yetersizlik

Epitel dokuda bozukluklar

Deri rahatsızlıkları

Toksik Belirtileri:

Servikal spondiloz deformesi

(Servikal spondiloz: Boyun omurlarında görülen dejeneratif artrit- Boyundaki sertlik ve omuza yayılan ağrı, spinal sinir köklerine baskı sonucu kol ve ellerde uyuşma görülür.)

 

D VİTAMİNİ

 

İki ana vitamin formu vardır.

Kolkalsiferol (D3 – hayvanlarda)

Ergokalsiferol (D2 – bitkilerde)

Inaktif durumdadır. Hidrolize edilmelidir.

Kaynaklar:

Yağlı balıklar

Yumurta sarısı

Bazı balıkların karaciğer yağları

Karaciğer

*Karaciğer, beslenmede temel D vitamini kaynağı olarak kullanılmamalıdır. Bu durumda bazı elementlerin (A vitamini gibi) değerini aşırı yükseltecektir. Bazı hayvanların karaciğerleri yeteri kadar D vitamini içermez.

 

Vücuttaki Temel Görevleri:

D vitamini fonksiyonları vücutta normal kalsiyum ve fosfor homeostazı ile karmaşık bir şekilde ilişkilidir. Bağırsak bölgesinde D vitamini, kalsiyum ve fosforun etkili emilimi için gerekli olan kalsiyum bağlayıcı proteinin sentezini uyarır. D vitamini, kemikten kalsiyumu harekete geçirmek ve böbreklerdeki fosfatın tekrar emiliminde bir artışa neden olmak için Paratiroid Hormon (PHT) ile hareket ederek normal kemik büyümesini ve kalsifikasyonunu etkiler.

(*Kalsifikasyon: Dokuda kalsiyum veya kalsiyum tuzlarının toplanması; kalsiyum tuzlarının birikimi sonucu dokunun sertleşmesi)

 

Köpekler diyetlerinde D vitamini ile beslenmesi gerekirler.

 

Eksikliğinde görülen belirtiler:

Raşitizm

Kemik yumuşaması

Hiperparatiroid

Fibröz Osteodystrofi

 

* D vitamini takviyesi olmadan ağırlıklı olarak beslenen köpekler, beslenme sekonder hiperparatiroidizmi nedeniyle raşitizm yerine fibröz osteodystrofi geliştirir.

 

Toksik Belirtileri:

Hiperkalsemi

Hiperfosfatemi

Yumuşak Doku Mineralizasyonu

* Kalıcı hiperkalsemi ve hiperfosfatemiye ikincil yumuşak doku mineralizasyonu.

 

E VİTAMİNİ

E vitamini dört tokoferoller ve dört tokotrienoller içeren olmak üzere sekiz adet yağda çözülebilen bileşenlerden oluşan bir gruptur. Alfa-tokoferol, bu bileşenlerin biyolojik olarak en aktif olanıdır.

Kaynaklar:

Buğday Tohumu Yağı

Aspir Yağı

Ayçiçeği  Yağı

*Yüksek miktarda alfa-tokoferol içerirler.

Vücuttaki Temel Görevleri:

Plazmada antioksidan olarak davranırlar.

Kırmızı kan hücreleri ve dokular

Vücutta çeşitli süreçlerle üretilen serbest radikalleri temizler: enerji metabolizması, detoksifikasyon,

biyosentez vb.

E vitamini, yüksek lipid çözünürlüğüne sahiptir ve PUFA (Omega 3 – çoklu doymamış yağlar: balık, kalamar, karides, ceviz, keten tohumunda bulunur.) açısından zengin membran çift tabakasında bulunmasına izin verir.

Prostaglandin sentezi (kan pıhtılaşmasının sağlanması, damarlardaki kasların kasılmasının sağlanması vb)

Diyet Gereksinim Bağımlıları:

Selenyum gibi diğer koruyucu besinlerin varlığına ihtiyaç  duyar.

Eksiklik Belirtileri:

Üreme Yetmezliği

Sarı yağ hastalığı (Vücuttaki PUFA'nın oksitlendiği durum)

Yağ dokusu iltihabı

Eksikliğinin Klinik Belirtileri:

Depresyon

Anoreksiya

Ağrılı göğüs ve karın

Toksik Belirtileri:

A, D ve K vitamini emilimi ve metabolizması ile etkileşim

 

K VİTAMİNİ

Formları:

Phylloquinone (K1)

Menaquinone (K2)

Menadione (K3)

K vitamininin iki ana doğal kaynağı, bitki kaynaklarındaki Phylloquinone’ler (K1 vitamini) ve bakteri florası tarafından üretilen menaquinone'lardır (K2 vitamini).

Köpekler bağırsakta K vitaminini mikrobiyota ile sentezleyebilir.

Kaynaklar:

Karaciğer

Bazı balıklar

Yeşil yapraklı sebzeler

Vücuttaki Temel Görevleri:

Kan pıhtılaşması için önemlidir.

Eksiklik Belirtileri:

Kan pıhtılaşması süresinin artması

Kan kaybetme

Toksik Belirtileri:

Bununla ilgili kaydedilmiş herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

 

Kaynak: https://www.socalrawfeddogs.com/2019/11/13/essential-fat-soluble-vitamins/

Çeviren: Mertcan Bahar

Search